Η παρακμιακή γοητεία του Nikolai Kalmakov

Η παρακμιακή γοητεία του

Nikolai Kalmakov

Ακόμη ένας αγαπημένος καλλιτέχνης: ο Νικολάι Κονσταντίνοβιτς Καλμάκοβ, που όλη η ζωή και το έργο του είναι ένα δίχτυ από αλήθειες μπλεγμένες με παράξενους θρύλους, και ο οποίος είναι μια από τις πιο αινιγματικές και αμφιλεγόμενες φιγούρες της Ρωσικής τέχνης κατά το πρώτο μισό του 20^ου αιώνα.

Ο Καλμάκοβ γεννήθηκε το 1873 στην Ιταλία από την οικογένεια ενός Ρώσου στρατηγού και μιας Ιταλίδας τραγουδίστριας της όπερας.

Στην ηλικία των 22 ετών μετακόμισε στη Ρωσία όπου σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης.

Το 1895 επέστρεψε στην Ιταλία όπου αφιερώθηκε μόνος του στη μελέτη των τεχνών και της ανατομίας. Ο Καλμάκοβ, ένας αυτοδίδακτος καλλιτέχνης με εκπληκτικές ικανότητες και μια ακαταπόνητη διάθεση για δημιουργία, δεν είχε ποτέ την επιθυμία να λάβει κάποια κλασική καλλιτεχνική εκπαίδευση, και ευτυχώς, γιατί κάτι τέτοιο ίσως να είχε μετριάσει τη μυστικιστική του διάθεση και όλη αυτή την «καταραμένη γοητεία» που αποπνέουν τα έργα του.

Αργότερα πήγε και πάλι στην Αγία Πετρούπολη όπου αφιερώθηκε στην καλλιτεχνική δημιουργία. Στη Ρωσία της πρώτης δεκαετίας του 1900, ο Καλμάκοβ υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους του καλλιτεχνικού κινήματος του Συμβολισμού που μόλις είχε αρχίσει να ανθίζει παγκοσμίως. Άλλωστε, όπως λένε, «ο Συμβολισμός ταίριαζε απόλυτα με την decadent  ζωή του».

Οι αναπάντεχες και συχνά ανδρόγυνες, προκλητικές και υπνωτιστικές μορφές που εμφανίζονταν στους καμβάδες του για να ενσαρκώσουν στη μοντέρνα  εποχή κάποια από τα πλέον γοητευτικά μυθικά πρόσωπα, και οι οποίες δημιουργούνταν από πινέλα που έπαιρναν χρώματα από μια πολύ ιδιαίτερη «λασπώδη» παλέτα, έκαναν τον Καλμάκοβ πολύ αγαπητό στους κύκλους των Εστέτ. Κάποιοι τον αποκαλούσαν «καλλιτέχνη~μέντιουμ» –ήταν, άλλωστε, η εποχή που ο αποκρυφισμός έπαιρνε τη μορφή ενός αληθινού πάθους σε ολόκληρη την Ευρώπη…

Επίσης, ορισμένοι κριτικοί σημειώνουν ότι χωρίς την τέχνη του Καλμάκοβ, σήμερα θα μας ήταν δύσκολο ακόμη και να φανταστούμε την παρακμιακή και πνιγμένη από τους καπνούς του οπίου μποέμικη ζωή της Αγίας Πετρούπολης των αρχών του 20^ου αιώνα.

Ο Νικολάι Καλμάκοβ δεν ξεδίπλωσε το ταλέντο του μόνο επάνω σε καμβάδες, καθώς υπήρξε και δραστήριος εικονογράφος βιβλίων αλλά και θεατρικός σκηνογράφος. Μετά την Οκτωβριανή επανάσταση κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη όπου έγινε μέλος της εκεί Ένωσης Ρώσων Καλλιτεχνών.

Το 1924 έφτασε στο Παρίσι, όπου, δύο χρόνια αργότερα συνεργάστηκε με τον θεατρικό σκηνοθέτη Νικολάι Γεβρέινοβ στην παραγωγή της Σαλώμης του Όσκαρ Γουάιλντ. Εκεί, στην «Πόλη του Φωτός», συνέχισε να δημιουργεί μέχρι και τον θάνατό του, το 1955.

Τα έργα του Νικολάι Καλμάκοβ κοσμούν πολλά μουσεία και ιδιωτικές συλλογές, αν και στο ευρύτερο κοινό είναι, φυσικά, εντελώς άγνωστος…

Αλλά τώρα ας απολαύσουμε μερικά έργα του, εμπνευσμένα  κυρίως από την κλασσική και την ανατολίτικη μυθολογία:

Αφροδίτη, Έρως και Αντέρως.

Μια αγιογραφία της αρχαίας θεάς που δεν θα έπρεπε να λείπει από κανέναν σύγχρονο ναό του Έρωτα.

Άγγελος της Αβύσσου.

Το Δισκοπότηρο.

 Αστάρτη.

Άτλας και Εσπερίδες.

 Εξώφυλλο βιβλίου.

Αρουραίος, με στόμα γεμάτο χρυσάφι.

Μια σύγχρονη αναπαράσταση του Μαμμωνά.

Κοστούμι για θεατρικό έργο.

Θάνατος.

Η Πύλη των Ονείρων.

Χορεύτρια και φίδι.

 Γυναίκα με φίδια.

Κορίτσι και διάβολος.

Σταφύλια.

Οικιακοί δαίμονες.

Λήδα και κύκνος.

Λήδα και κύκνος.

Μυθική σκηνή.

Ο ίδιος ο Καλμάκοβ

ως Νάρκισσος

Χορευτές

Σαλώμη σφίγγα.

Διάβολος.

Άδωνις.

Πορτραίτο του ίδιου ως Ιωάννης Βαπτιστής.

Πορτραίτο του ίδιου ως Λουδοβίκος 14ος

Αυτοπροσωπογραφία με μια μαύρη γυναίκα.

Θεατρικό σκηνικό.

Θεατρικό σκηνικό.

Αμαζόνες.

Η άφιξη.

Σκοτάδι.

Μαύρη γυναίκα.

Ταξίδι στον Κάτω Κόσμο.

Το θύμα.

Η γυναίκα του Σατανά.

Το άντρο των γυναικών.

Γυναίκες των Νατζίς.

Μαύρες γυναίκες μπροστά σε ερπετό.

Βούδας, γυναίκα και τέρας.

Δύο γυναίκες και ένα ελάφι.

Γυναίκα και Βούδας.

Σελήνη και Ενδυμίων.